Odsłonięcie pamiątkowej płyty w Sępólnie Krajeńskim. - Aktualności, bieżące wydarzenia, komunikaty - Policja Kujawsko-Pomorska

W dniu 15 września 2023 roku w Sępólnie Krajeńskim na cmentarzu parafialnym pw. św. Bartłomieja Apostoła miała miejsce niecodzienna uroczystość. Przy grobie śp. Władysława Mani zebrali się: Komendant Powiatowy Policji w  Sępólnie Krajeńskim insp. Paweł Zawada, Przewodniczący Rady Powiatu Pan Marek Chart, Burmistrz Sępólna Krajeńskiego Pan Waldemar Stupałkowski, Przedstawiciele Międzynarodowego Stowarzyszenia Policji IPA Sekcja Polska w osobach: Prezes Kujawsko-pomorskiej Grupy Wojewódzkiej IPA Sekcja Polska Krzysztof Rozpędowski wraz z członkiem Zarządu Krzysztofem Warchał, Przewodniczący Regionu IPA Sępólno Krajeńskie asp. szt. Arkadiusz Sontowski, Przedstawiciele Zawiązku Zawodowego Policjantów w osobach: Wice Przewodniczący Zarządu Wojewódzkiego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów w Bydgoszczy podinsp. Jerzy Kostrzewski, Przewodniczący Zarządu Terenowego NSZZP przy KPP w Sępólnie Krajeńskim asp. szt. Piotr Bociek, Prokurator Instytutu Pamięci Narodowej w Bydgoszczy Pan Mieczysław Góra, uczniowie klasy mundurowej Liceum Ogólnokształcącego w Sępólnie Krajeńskim którzy wystawili  wartę honorową przy pomniku, Pan Jan Mania syn Śp. Władysława Manii wraz z małżonką Panią Danutą Dams-Mania i najbliższa rodzina oraz lokalne media.

 
Po przedstawieniu uczestników uroczystości dokonano odsłonięcia płyty pamiątkowej, by uczcić pamięć funkcjonariusza Straży Narodowej miasta Sępólno, który zginął z rąk żołnierzy Armii Czerwonej stając w obronie mieszkańców Świdwia 21.03.1945 roku. Ceremoniał uroczystości rozpoczął sekretarz Regionu IPA Sępólno Krajeńskie podinsp. Krzysztof Wieczorek. Na grobie śp. Władysława Mani umieszczono pamiątkową płytę, której zaszczytu odsłonięcia dokonał jego syn Jan Mania. Następnie płytę poświęcił ks. prałat Henryk Lesner. Po poświęceniu pamiątkowej płyty nadeszła najbardziej wzruszająca chwila. Wiceprzewodniczący Zarządu Wojewódzkiego NSZZ Policjantów w Bydgoszczy podinsp. Jerzy Kostrzewski przekazał Janowi Mani szczere wyrazy współczucia, uznania i szacunku wręczając na jego ręce nadane pośmiertnie dla jego ojca śp. Władysława Mani odznaczenie w postaci Krzyża Niepodległości Kl. I z Gwiazdą.

 
Po zakończonej ceremonii goście udali się do Pałacu Komierowo, gdzie asp. Daniel Nita przeprowadził multimedialny wykład o okolicznościach tragicznej śmierci uhonorowanego śp. Władysława Mani. Nie wszyscy goście byli świadomi tego, że na płycie powstałego w 1957 roku pomnika w miejscu śmierci funkcjonariusza Straży Narodowej Miasta Sępólna znajduje się inskrypcja o treści: „Szer. M.O. Władysław Mania poległ w dniu 21.03.1945 r. śmiercią bohaterską za Polskę Ludową. Cześć jego pamięci”. Treść wykładu zawierała pochodne wyników zakończonego przez IPN śledztwa, a źródłem podstawowym były nowe ustalenia autora wykładu. Zaprezentowano do tej pory niepublikowane treści oraz bogatą bazę źródeł ikonograficznych pozyskanych w trakcie kwerendy pamiątek rodzinnych mieszkańców Świdwia.  Część wykładu stanowiła o okolicznościach wieloletnich starań Jana Mani o zbadanie i ujawnienie prawdy o swoim ojcu. W 2021 roku Janowi Mani powiodło się zainicjowanie wszczęcia śledztwa ws. zabójstwa ojca przez prokuratora IPN  Mieczysława Górę. W toku prowadzonego śledztwa udowodniono jednoznacznie, że Władysław Mania będąc funkcjonariuszem Straży Narodowej Miasta Sępólno został zamordowany przez żołnierzy Armii Czerwonej podczas jego interwencji w obronie mieszkanek Świdwia (niewielka miejscowość w gminie Sępólno Krajeńskie). O wynikach zakończonego śledztwa pisano w lokalnej prasie. Dzisiaj nie ma wątpliwości, że w dniu 21 marca 1945 roku w godzinach wieczornych do małej miejscowości Świdwie nieopodal Sępólna Krajeńskiego przyszli nietrzeźwi żołnierze Armii Czerwonej. Wałęsając się po wsi wtargnęli do domostwa Franciszka Jutrzenki z zamiarem zgwałcenia jego córki. Niedoszła ofiara zdołała uciec na co żołnierze w akcie zemsty dotkliwie pobili jej ojca. Nie zmieniając swojego pierwotnego zamiaru przeszli na drugą stronę drogi i wtargnęli do domostwa rodziny Radtke. Matka z dwiema córkami była sama. Rosjanie przechodząc z zamiaru do czynu nie zapobiegli ucieczce najmłodszej Radkówny. Ta biegając od domu do domu prosząc o pomoc dotarła do funkcjonariusza Straży Narodowej Miasta Sępólna Władysława Mani. To Mania tego dnia po godzinie 22-giej interweniował w domu Radków. Wyprowadził żołnierzy z domu. W panujących na podwórku ciemnościach żołnierze napadli na niego. Wyrwali mu broń służbową i strzałem w głowę pozbawili go życia. Następnego dnia sprawcy zostali zatrzymani przez funkcjonariuszy z Sępólna i według zachowanej w archiwach państwowych dokumentacji doprowadzeni do komendy wojennej w Sępólnie. Dalsze losy sprawców nie zostały udokumentowane. Władysław Mania zostawił żonę i dwóch synów (Jan urodził się po śmierci ojca). O pozostałych ofiarach, wieloletnich traumatycznych konsekwencjach tego wydarzenia w sierpniu 2023 roku nakładem Biblioteki Publicznej im. Jarosława Iwaszkiewicza w Sępólnie Krajeńskim asp. Daniel Nita pisał w Roczniku Miłośników Gminy Sępólno Krajeńskie „Mała Ojczyzna”. Po zakończonym wykładzie autor osobiście przekazał honorowy egzemplarz książki Janowi Mania.

Po wykładzie zgromadzeni goście w pięknym pałacowym otoczeniu przy wykwintnym poczęstunku dyskutowali o planach na najbliższą przyszłość. Wszyscy podzieli zdanie że, współpraca wojewódzkich i regionalnych struktur Międzynarodowego Stowarzyszenia Policji IPA oraz Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów układa się wyśmienicie czego dowodem było nieukrywane przez Jana Manię poczucie dumy i spełnienia wieloletnich marzeń. Jan Mania ze wzruszeniem podziękowań za wkład i zaangażowanie w tą inicjatywę wszystkich instytucji dodając że, „policjanci z kujawsko-pomorskiego nie zapomnieli”.