Do czego potrzebny jest psycholog w Policji?
Data publikacji 18.09.2015
Rozpoczęłam dość przewrotnie - cytatem z „Mistrza i Małgorzaty”. Po pierwsze dlatego, że jest w nim trochę autoironii, a także trochę prawdy o tym, jak spostrzegany przez społeczeństwo jest psycholog, w szczególności pracujący na terenie organizacji, takiej jaką jest Policja.
– Więc zaproszono pana do Moskwy w charakterze
konsultanta, profesorze? – zapytał Berlioz.
– Tak, mam być konsultantem. […]
– A jaka jest pańska specjalność? […]
– Czarna magia.
M. Bułhakow, Mistrz i Małgorzata
konsultanta, profesorze? – zapytał Berlioz.
– Tak, mam być konsultantem. […]
– A jaka jest pańska specjalność? […]
– Czarna magia.
M. Bułhakow, Mistrz i Małgorzata
Rozpoczęłam dość przewrotnie - cytatem z „Mistrza i Małgorzaty”. Po pierwsze dlatego, że jest w nim trochę autoironii, a także trochę prawdy o tym, jak spostrzegany przez społeczeństwo jest psycholog, w szczególności pracujący na terenie organizacji, takiej jaką jest Policja. W służbie zdrowia sprawa jest jasna - wiadomo czym się taka osoba zajmuje. Zdrowiem psychicznym! A tu? Co tak naprawdę robi, jaka jest jego rola, do czego jest potrzebny i czy w ogóle powinien tu być?
Nic dziwnego, że psycholog – w pewnym senesie słusznie - kojarzy się z dbałością o zdrowie psychiczne – w tym z diagnozą i terapią. To właśnie ta funkcja – wspierającego, rozumiejącego terapeuty jest dość mocno eksponowana. Z jednej strony to bardzo dobrze, że ludzie widzą psychologa jako kogoś, kto wspiera w potrzebie, służy wiedzą, doradza, czy diagnozuje. Z drugiej strony zaś, kto z nas chce mieć TAKIE POTRZEBY, by potrzebować wsparcia, czy diagnozy psychologa - specjalisty w od zdrowia psychicznego!!!!??? Co to, to nie!
I tu właśnie pojawiają się schody! Wszak chcemy być spostrzegani jako, ci którzy sobie radzą - zawsze i wszędzie, bez niczyjej pomocy. Stres – co to takiego? Problemy? Nic z tych rzeczy! Oto pierwsza mielizna: „Nie pójdę do psychologa, bo dam sobie radę sam, nie potrzebuję... Z resztą, w czym on/ ona może mi pomóc?”
Drugą mielizną jest irracjonalne przekonanie, że psycholog – niczym adept sztuki czarnej magii dysponuje wiedzą tajemną, umożliwiającą przejrzenie każdego „na wylot”, a do tego ma fantastyczne zdolności dostrzegania najbardziej mrocznych tajemnic naszej duszy... Spojrzy i już WIE. Wiadomo, w takim przypadku lepiej to indywiduum omijać szerokim łukiem, bo coś wypatrzy...
Trzecią mielizna natomiast jest obawa o konsekwencje spotkania z psychologiem. Niektórzy lękają się braku dyskrecji, a inni utraty pracy!!!
I co teraz? Do czego ten artykuł zmierza?
Otóż, Szanowny Czytelniku, chcę pokazać Tobie do czego psycholog może się jednak przydać i jak jest wykorzystywana jego wiedza w Policji.
Psycholodzy funkcjonują tu w trzech obszarach: opieki psychologicznej i psychoedukacji, zarządzania zasobami ludzkimi oraz policyjnej psychologii stosowanej.
Zacznijmy od obszaru opieki psychologicznej i psychoedukacji. To właśnie osoba działającą w zakresie OPiP, jeżeli zajdzie taka potrzeba, udzieli Tobie profesjonalnej pomocy - na tyle na ile jest to możliwe w ramach organizacji, zwłaszcza w sytuacji kryzysowej, po traumatycznych zdarzeniach, lub też wskaże miejsce uzyskania wsparcia poza organizacją, jeśli interwencja wymaga bardziej kompleksowych oddziaływań – np. gdy potrzebna jest terapia w stosownym oddziale. Jednak, co ważne - możesz także zwrócić się do psychologa OPiP wtedy, gdy potrzebujesz zwykłej, codziennej konsultacji – chociażby związanej z wychowaniem dzieci, czy ze zmniejszeniem odczuwanego stresu. Albo też, zwyczajnie, chcesz wysłuchać punktu widzenia specjalisty w nurtującej Ciebie sprawie... Można i warto! Pamiętajmy – działania psychologa to usługa, z której każdy ma prawo skorzystać i wcale nie oznacza to, że sobie nie radzi. Jest wręcz przeciwnie – właśnie dlatego, że człowiek dobrze sobie radzi, czerpie z dostępnych zasobów i szuka rozmaitych źródeł potrzebnej wiedzy. Pyta, sprawdza i korzysta ze skarbnic wiadomości specjalistów. W końcu od tego oni są! Ponadto psycholog OPIP przeszkoli Ciebie w aspekcie psychoprofilaktyki stresu, wypalenia zawodowego, problemów związanych np. z uzależnieniami, rozpoznawana sygnałów świadczących o kryzysie, a także tzw. „miękkich kompetencji psychospołecznych” typu komunikacja, czy asertywność. Ile przydatnych umiejętności! Udzielenie pomocy psychologicznej, psychoterapia, odbywają się na wniosek policjanta lub pracownika, co może mieć miejsce z pominięciem drogi służbowej. To ważny fakt – z uwagi na obawę „Co będzie jeśli przełożony się dowie”?
Jeśli nie zagrażasz sobie lub innym, nie ma powodu informowania przełożonych. Korzystasz z psychologicznego wsparcia i to co powiesz zostaje za zamkniętymi drzwiami pokoju psychologa. Jeśli jednak - mając na względzie Twoje dobro i bezpieczeństwo psycholog uzna, że należałoby poinformować kogoś o jakimś aspekcie przeżywanych przez Ciebie kłopotów, wszystko, co ma zostać przekazane zostanie uzgodnione z Tobą! Psycholog może też podjąć i podejmuje interwencję w odpowiedzi na prośbę bezpośredniego przełożonego policjanta lub pracownika. Wtedy informuje zlecającego kontakt o tym, czy się stawiłeś, czy nie – nie ujawniając treści spotkania, chyba, że wspólnie z Tobą uzgodni, co może zostać przekazane. Masz też prawo odmówić takiego kontaktu – ale o tym trzeba Twojemu przełożonemu powiedzieć. Zdarza się też, że psycholog sam, z własnej inicjatywy proponuje pomoc i udziela jej. Wszystko odbywa się na takich samych zasadach jak opisane – konieczna jest twoja zgoda. Jedynie w sytuacji wydarzeń nadzwyczajnych (sytuacji kryzysowych) kontakt z psychologiem jest dla uczestniczącego w tym zdarzeniu obligatoryjny, a przełożony jest o nim bezwzględnie informowany, jednak to wydaje się być dla każdego zrozumiałe. Ponadto obowiązuje nas - psychologów kodeks etyki zawodowej! Nieuzasadnione są zatem niepokoje o brak dyskrecji.
Druga domena działania psychologów policyjnych to obszar zarządzania zasobami ludzkimi. Ten dział kojarzy się głównie z badaniami kandydatów do służby, na misje czy doborem wewnętrznym na rozmaite stanowiska w organizacji i testami, testami, jeszcze raz testami. Owszem, ale nie tylko tym się zajmujemy! Psycholog obszaru ZZL wspomoże Ciebie, jeśli jesteś zwierzchnikiem. Wiemy jak trudno być przełożonym, jak często niewdzięczna i obciążająca jest to rola, z jakimi trudnościami, niezrozumieniem musisz się borykać. Uzyskasz od nas pomoc zwłaszcza, gdy w Twoim zespole pojawią się problemy związane z niezmotywowanymi podwładnymi, czy konflikty. Sam możesz zwrócić się o takie działanie do Sekcji Psychologów. Może się tak zdarzyć, że psycholodzy zostaną przysłani przez Komendanta Wojewódzkiego, aby dokładnie zbadać sytuację w zarządzanym przez Ciebie zespole, rozpoznać trudności i wskazać ich przyczyny. Znowu, chcę podkreślić – nie do kontroli, czy krytyki, a do diagnozy i ma to służyć Tobie, nie jest zaś działaniem skierowanym przeciw. Kryzysy w zespołach zdarzają się wcale nierzadko, wielu przełożonych musi się z nimi zmierzyć w jakimś momencie swojej kariery! Niekiedy jest to wręcz naturalny proces dojrzewania grupy do stawania się zespołem – konstruktywnie rozwiązana trudność wzmocni was jako całość i będzie źródłem siły, motywacji dla Ciebie i Twoich podwładnych. Problemy? Pamiętaj, że to nieoceniona szkoła doświadczenia i mądrości, a być może wspólnie z psychologiem będzie Tobie łatwiej odkryć i efektywnie wykorzystać zdobytą wiedzę w przyszłości.
Psycholog może też dokonać diagnozy jak i rozpoznania potrzeb szkoleniowych Twoich i Twojego zespołu. Zaoferuje Tobie również współpracę, gdy masz chęć skorzystania z wiedzy psychologicznej dla własnego samorozwoju i poszerzenia kompetencji kierowniczych. Możesz wówczas przyjrzeć się sobie jako przełożonemu, lepiej poznać swoje moce i słabsze strony jako „szef” i pracować nad doskonaleniem siebie samego w tej trudnej roli – począwszy od lepszej komunikacji z podwładnymi, poprzez udzielanie im konstruktywnej krytyki, pochwał, ocenę pracownika, motywowanie, delegowanie zadań, itp. itd. Co ważne – wcale nie musisz najpierw doświadczyć frustracji wynikającej z niepowodzeń na tym polu, wszak rozwijać się można dlatego, że się chce, a niekoniecznie bo się musi. Raz jeszcze to podkreślę - nie ten przełożony, który radzi się psychologa sobie nie radzi. Często bywa wręcz przeciwnie. Psycholog ZZL może też, jako trener, poprowadzić warsztaty kształtujące i rozwijające zdolności zarządzania ludźmi. Tu na zasadzie wymiany doświadczeń, wzbogaconej o wiedzę psychologiczną możesz spotkać się z innymi przełożonymi i na tej podstawie pogłębić i poszerzyć własne zasoby umiejętności i informacji. My będziemy występować tu w roli Waszego konsultanta i moderatora spotkania. Szanowny Czytelniku, obszar ZZL jako pole naszej działalności, jest dla Ciebie źródłem wiedzy i bardzo konkretnych narzędzi, z których zdecydowanie opłaca się korzystać!
Trzeci dziedzina, którą się zajmujemy, a z której Policja może czerpać, to Psychologia Policyjna Stosowana. Specjalista z tego obszaru poprowadzi lokalne doskonalenie zawodowe np. na temat technik i strategii wywierania wpływu na ludzi. Jeśli jesteś funkcjonariuszem, niezwykle ciekawy i użyteczny jest zwłaszcza aspekt wsparcia wiedzą psychologiczną w czynnościach operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych. Innymi słowy to działania takie jak dokonanie psychologicznej analizy materiałów operacyjnych i procesowych, udział w opracowaniu taktyki czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych, sporządzanie profili psychologicznych nieznanych sprawców przestępstw i rysopisy psychologiczne figurantów, a także wspomaganie realizacji czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo - śledczych.
Psycholog PPS jest dla Ciebie takim samym „narzędziem” jak analiza kryminalna. Posiada on bowiem specjalistyczną wiedzę na temat człowieka, przyczyn jego zachowań, mechanizmów działania, osobowości, więc odpowiednio szybko zaangażowany, posłuży Tobie - specjaliście w dziedzinie wykrywania sprawców przestępstw, czy też zachowań kryminogennych jako „instrument” przydatny w osiągnięciu Twojego sukcesu! Im szybciej wykorzystasz jego wiedzę – tym efektywniejsze będzie Twoje działanie. Szanowny Czytelniku, sam już zapewne dostrzegasz jak bardzo przydatna jest ta gałąź działań psychologa! Psycholog PPS ponadto współuczestniczy i działa w zakresie zapobiegania przestępstwom i wykroczeniom oraz zjawiskom patologii społecznej, bierze udział w opracowaniu lub opiniowaniu programów prewencyjnych i profilaktycznych, uczestniczy w akcjach lub operacjach policyjnych, służąc wsparciem i profesjonalną wiedzą. Pamiętaj to Ty działasz i Ty jesteś autorem sukcesów, a psycholog nie jest dla Ciebie rywalem, czy cenzorem Twojej pracy – gramy w tej samej drużynie! Korzystaj z tego zasobu bez obaw.
Wierzę, że po tym krótkim przeglądzie zadań z łatwością już możesz stwierdzić „do czego potrzebny jest psycholog?”. Mam również nadzieję, że dostrzegasz pożytek, jaki ze sobą niesie skorzystanie z naszej wiedzy. Warto zatem czerpać z tego źródła wyzbywając się nieuzasadnionej niechęci i porzucić mit uprawiania przez psychologów czarnej magii.
Opracowała: Karolina Engelgardt
Obszar ZZL
Sekcja Psychologów KWP w Bydgoszczy
Autor:
Publikacja: