Komunikaty prasowy dotyczące waloryzacji świadczeń emerytalnych służb mundurowych
Data publikacji 18.09.2015
Komunikat prasowy po rozprawie dotyczącej waloryzacji świadczeń emerytalnych służb mundurowych.
Kwestionowany przepis dotyczący waloryzacji świadczeń emerytalnych służb mundurowych w zakresie, w jakim ma zastosowanie do emerytur przyznanych przed 1 stycznia 1999 r. jest zgodny z konstytucją.
17 grudnia 2013 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Z. B. dotyczącą waloryzacji świadczeń emerytalnych służb mundurowych.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 6 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin w brzmieniu nadanym przez art. 160 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie, w jakim ma zastosowanie do emerytur przyznanych przed dniem 1 stycznia 1999 r., jest zgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 64 ust. 1 i 2 konstytucji.
W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.
Sprawa dotyczyła konstytucyjności zasad waloryzacji emerytur mundurowych, wprowadzonych od 1 stycznia 1999 r. ustawą o świadczeniach z FUS, która nadała art. 6 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy zaskarżone w skardze brzmienie. W efekcie wejścia w życie wskazanej wyżej nowelizacji obowiązującą wcześniej w systemie służb mundurowych waloryzację płacową zastąpiono mniej korzystną waloryzacją cenową, obowiązującą także w powszechnym systemie emerytalnym.
Trybunał Konstytucyjny nie zgodził się z zarzutem skarżącej, że nowa metoda waloryzacji emerytur nienależycie realizuje wynikające z art. 67 ust. 1 konstytucji prawo do waloryzacji. W wyniku zmiany zakwestionowanego art. 6 ustawy o zaopatrzeniu nie doszło do pozbawienia uprawnienia do waloryzacji świadczeń, ale jedynie do zmiany metody waloryzowania ich wysokości. Zmiana ta wiązała się z kompleksową i głęboką reformą emerytalno-rentową, a modyfikację przyznanych wcześniej funkcjonariuszom mundurowym uprawnień uzasadniała wewnętrzna spójność i sprawiedliwość nowego systemu. Trybunał wskazał, że nie posiada kompetencji w zakresie oceny, czy przyjęto najbardziej trafne rozwiązania prawne. Zaznaczył jednak, że waloryzacja cenowa, choć z zasady jest mniej korzystna dla emerytów niż waloryzacja płacowa, to jednak zapewnia emeryturom zachowanie ich realnej wartości. Jednocześnie Trybunał wskazał, że zmiana systemu emerytalnego funkcjonariuszy policji (objęcie funkcjonariuszy powszechnym systemem emerytalnym w 1999 r., a następnie powrót do systemu zaopatrzenia w 2003 r.) nie wpływa na obowiązek ponownego wprowadzenia przez ustawodawcę waloryzacji płacowej. Konstytucja nie przewiduje bowiem zależności między konkretnym systemem emerytalnym a określoną metodą waloryzacji.
Trybunał nie stwierdził także naruszenia zasady równości. Wprowadzona przez zaskarżony przepis metoda waloryzacji dotyczy wszystkich funkcjonariuszy, pobierających emerytury z policyjnego systemu zabezpieczenia emerytalnego. Wszystkie emerytury policyjne od momentu wejścia w życie zakwestionowanego przepisu waloryzowane są według tej samej metody niezależnie od daty uzyskania przez funkcjonariusza świadczenia. Nie doszło więc do zróżnicowania sytuacji prawnej tej kategorii emerytów w oparciu o kryterium daty przejścia na emeryturę.
Z kolei art. 64 ust. 1 i 2 konstytucji został uznany za nieadekwatny wzorzec kontroli. Jak podkreślił Trybunał prawo do waloryzacji świadczeń emerytalnych stanowi jeden z istotnych elementów konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego, zagwarantowanego w art. 67 ust. 1 konstytucji. Prawo to nie wynika natomiast z regulacji dotyczących ochrony własności oraz innych praw majątkowych.
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Zbigniew Cieślak, sprawozdawcą była sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Komunikat prasowy przed rozprawą dotyczącą waloryzacja świadczeń emerytalnych służb mundurowych.
17 grudnia 2013 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Z. B. dotyczącą waloryzacji świadczeń emerytalnych służb mundurowych.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 6 ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 1999 roku do 1 stycznia 2004 roku, w związku z:
a) art. 1 ust. 2 pkt 2 i ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w brzmieniu obowiązującym do 30 marca 2001 roku,
b) art. 2 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w brzmieniu obowiązującym do 1 października 2003 roku,
c) art. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 października 2003 roku do 11 marca 2004 roku
- w zakresie, w jakim zmieniają mechanizm waloryzacji emerytur i rent policyjnych wobec osób, które prawo do tych świadczeń nabyły przed wejściem w życie wskazanych przepisów, tj. przed 1 stycznia 1999 roku, z art. 32, art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 67 ust. 1 konstytucji.
Skarżąca uzyskała prawo do emerytury milicyjnej. Następnie, po wejściu w życie ustawy o emeryturach policyjnych, wysokość świadczenia przysługującego skarżącej ustalona została na podstawie przepisów tej ustawy i była corocznie waloryzowana zgodnie z obowiązującymi przepisami. Decyzję w sprawie waloryzacji pobieranej emerytury, wydawane przez organ emerytalny po dniu 1 stycznia 1999 r. nie były przez skarżącą kwestionowane. Dopiero w 2008 r. zwróciła się ona do Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji o stwierdzenie nieważności decyzji waloryzacyjnej z 1999 r., ustalającej wysokość emerytury od dnia czerwca 1999 r., i wszystkich następnych decyzji waloryzacyjnych, wydanych w latach 2000 - 2008, oraz o ponowne ustalenie wysokości emerytury za okres przypadający po 1999 r. Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA odmówił uchylenia decyzji waloryzacyjnej z 1999 r. oraz kolejnych decyzji waloryzacyjnych, wydanych w latach następnych. Sąd okręgowy oddalił odwołanie skarżącej, a sąd apelacyjny - apelację.
W ocenie skarżącej zarówno organ emerytalny, jak i sądy orzekające dokonały nieprawidłowej wykładni przepisów ustawy emerytalnej i ustawy o emeryturach policyjnych, uznając, że przepis art. 6 ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (dalej: u.z.e.f.), w brzmieniu nadanym przez art. 160 ust. 1 ustawy emerytalnej, ma zastosowanie do waloryzacji świadczeń emerytalnych tych osób, które prawo do emerytury nabyły przed dniem wejścia w życie tego przepisu.
Ponadto, po ponownym objęciu wszystkich funkcjonariuszy służb mundurowych odrębnym systemem emerytalnym ustawodawca powinien przywrócić metodę waloryzacji emerytur policyjnych obowiązującą przed dniem 1 stycznia 1999 r. Zdaniem skarżącej, zakwestionowane rozwiązanie jest niezgodne z art. 67 ust. 1 konstytucji, gdyż nie realizuje przysługującego jej prawa do zabezpieczenia społecznego.
Niezgodność art. 6 u.z.e.f. z art. 32 konstytucji, jak wskazuje skarżąca, polega na tym, że emeryt mundurowy nie ma możliwości przeliczenia swojego świadczenia z uwzględnieniem dodatkowego zatrudnienia w czasie pobierania emerytury pomimo opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne. Emeryt z sytemu powszechnego ma taką możliwość i tym samym podstawa waloryzacji jego świadczenia ulega sukcesywnemu zwiększeniu, a podstawa waloryzacji świadczenia emeryta mundurowego jest ograniczona do 75% niezmiennej podstawy wymiaru.
Ponadto przyjęty mechanizm waloryzacji emerytur nie uwzględnia wysokości wynagrodzenia na ostatnio zajmowanym stanowisku, mimo że wartość ekonomiczna emerytury z chwili nabycia prawa do świadczenia podlega ochronie norm konstytucyjnych, co w ocenie skarżącej narusza art. 64 ust. 1 i 2 konstytucji.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Zbigniew Cieślak, sprawozdawcą będzie sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz.
Kwestionowany przepis dotyczący waloryzacji świadczeń emerytalnych służb mundurowych w zakresie, w jakim ma zastosowanie do emerytur przyznanych przed 1 stycznia 1999 r. jest zgodny z konstytucją.
17 grudnia 2013 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Z. B. dotyczącą waloryzacji świadczeń emerytalnych służb mundurowych.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 6 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin w brzmieniu nadanym przez art. 160 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie, w jakim ma zastosowanie do emerytur przyznanych przed dniem 1 stycznia 1999 r., jest zgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 64 ust. 1 i 2 konstytucji.
W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.
Sprawa dotyczyła konstytucyjności zasad waloryzacji emerytur mundurowych, wprowadzonych od 1 stycznia 1999 r. ustawą o świadczeniach z FUS, która nadała art. 6 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy zaskarżone w skardze brzmienie. W efekcie wejścia w życie wskazanej wyżej nowelizacji obowiązującą wcześniej w systemie służb mundurowych waloryzację płacową zastąpiono mniej korzystną waloryzacją cenową, obowiązującą także w powszechnym systemie emerytalnym.
Trybunał Konstytucyjny nie zgodził się z zarzutem skarżącej, że nowa metoda waloryzacji emerytur nienależycie realizuje wynikające z art. 67 ust. 1 konstytucji prawo do waloryzacji. W wyniku zmiany zakwestionowanego art. 6 ustawy o zaopatrzeniu nie doszło do pozbawienia uprawnienia do waloryzacji świadczeń, ale jedynie do zmiany metody waloryzowania ich wysokości. Zmiana ta wiązała się z kompleksową i głęboką reformą emerytalno-rentową, a modyfikację przyznanych wcześniej funkcjonariuszom mundurowym uprawnień uzasadniała wewnętrzna spójność i sprawiedliwość nowego systemu. Trybunał wskazał, że nie posiada kompetencji w zakresie oceny, czy przyjęto najbardziej trafne rozwiązania prawne. Zaznaczył jednak, że waloryzacja cenowa, choć z zasady jest mniej korzystna dla emerytów niż waloryzacja płacowa, to jednak zapewnia emeryturom zachowanie ich realnej wartości. Jednocześnie Trybunał wskazał, że zmiana systemu emerytalnego funkcjonariuszy policji (objęcie funkcjonariuszy powszechnym systemem emerytalnym w 1999 r., a następnie powrót do systemu zaopatrzenia w 2003 r.) nie wpływa na obowiązek ponownego wprowadzenia przez ustawodawcę waloryzacji płacowej. Konstytucja nie przewiduje bowiem zależności między konkretnym systemem emerytalnym a określoną metodą waloryzacji.
Trybunał nie stwierdził także naruszenia zasady równości. Wprowadzona przez zaskarżony przepis metoda waloryzacji dotyczy wszystkich funkcjonariuszy, pobierających emerytury z policyjnego systemu zabezpieczenia emerytalnego. Wszystkie emerytury policyjne od momentu wejścia w życie zakwestionowanego przepisu waloryzowane są według tej samej metody niezależnie od daty uzyskania przez funkcjonariusza świadczenia. Nie doszło więc do zróżnicowania sytuacji prawnej tej kategorii emerytów w oparciu o kryterium daty przejścia na emeryturę.
Z kolei art. 64 ust. 1 i 2 konstytucji został uznany za nieadekwatny wzorzec kontroli. Jak podkreślił Trybunał prawo do waloryzacji świadczeń emerytalnych stanowi jeden z istotnych elementów konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego, zagwarantowanego w art. 67 ust. 1 konstytucji. Prawo to nie wynika natomiast z regulacji dotyczących ochrony własności oraz innych praw majątkowych.
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Zbigniew Cieślak, sprawozdawcą była sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Komunikat prasowy przed rozprawą dotyczącą waloryzacja świadczeń emerytalnych służb mundurowych.
17 grudnia 2013 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Z. B. dotyczącą waloryzacji świadczeń emerytalnych służb mundurowych.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 6 ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 1999 roku do 1 stycznia 2004 roku, w związku z:
a) art. 1 ust. 2 pkt 2 i ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w brzmieniu obowiązującym do 30 marca 2001 roku,
b) art. 2 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w brzmieniu obowiązującym do 1 października 2003 roku,
c) art. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 października 2003 roku do 11 marca 2004 roku
- w zakresie, w jakim zmieniają mechanizm waloryzacji emerytur i rent policyjnych wobec osób, które prawo do tych świadczeń nabyły przed wejściem w życie wskazanych przepisów, tj. przed 1 stycznia 1999 roku, z art. 32, art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 67 ust. 1 konstytucji.
Skarżąca uzyskała prawo do emerytury milicyjnej. Następnie, po wejściu w życie ustawy o emeryturach policyjnych, wysokość świadczenia przysługującego skarżącej ustalona została na podstawie przepisów tej ustawy i była corocznie waloryzowana zgodnie z obowiązującymi przepisami. Decyzję w sprawie waloryzacji pobieranej emerytury, wydawane przez organ emerytalny po dniu 1 stycznia 1999 r. nie były przez skarżącą kwestionowane. Dopiero w 2008 r. zwróciła się ona do Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji o stwierdzenie nieważności decyzji waloryzacyjnej z 1999 r., ustalającej wysokość emerytury od dnia czerwca 1999 r., i wszystkich następnych decyzji waloryzacyjnych, wydanych w latach 2000 - 2008, oraz o ponowne ustalenie wysokości emerytury za okres przypadający po 1999 r. Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA odmówił uchylenia decyzji waloryzacyjnej z 1999 r. oraz kolejnych decyzji waloryzacyjnych, wydanych w latach następnych. Sąd okręgowy oddalił odwołanie skarżącej, a sąd apelacyjny - apelację.
W ocenie skarżącej zarówno organ emerytalny, jak i sądy orzekające dokonały nieprawidłowej wykładni przepisów ustawy emerytalnej i ustawy o emeryturach policyjnych, uznając, że przepis art. 6 ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (dalej: u.z.e.f.), w brzmieniu nadanym przez art. 160 ust. 1 ustawy emerytalnej, ma zastosowanie do waloryzacji świadczeń emerytalnych tych osób, które prawo do emerytury nabyły przed dniem wejścia w życie tego przepisu.
Ponadto, po ponownym objęciu wszystkich funkcjonariuszy służb mundurowych odrębnym systemem emerytalnym ustawodawca powinien przywrócić metodę waloryzacji emerytur policyjnych obowiązującą przed dniem 1 stycznia 1999 r. Zdaniem skarżącej, zakwestionowane rozwiązanie jest niezgodne z art. 67 ust. 1 konstytucji, gdyż nie realizuje przysługującego jej prawa do zabezpieczenia społecznego.
Niezgodność art. 6 u.z.e.f. z art. 32 konstytucji, jak wskazuje skarżąca, polega na tym, że emeryt mundurowy nie ma możliwości przeliczenia swojego świadczenia z uwzględnieniem dodatkowego zatrudnienia w czasie pobierania emerytury pomimo opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne. Emeryt z sytemu powszechnego ma taką możliwość i tym samym podstawa waloryzacji jego świadczenia ulega sukcesywnemu zwiększeniu, a podstawa waloryzacji świadczenia emeryta mundurowego jest ograniczona do 75% niezmiennej podstawy wymiaru.
Ponadto przyjęty mechanizm waloryzacji emerytur nie uwzględnia wysokości wynagrodzenia na ostatnio zajmowanym stanowisku, mimo że wartość ekonomiczna emerytury z chwili nabycia prawa do świadczenia podlega ochronie norm konstytucyjnych, co w ocenie skarżącej narusza art. 64 ust. 1 i 2 konstytucji.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Zbigniew Cieślak, sprawozdawcą będzie sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz.
Autor:
Publikacja: