Ocalić od zapomnienia - noty biograficzne

Ocalić od zapomnienia - Stanisław Dudek

Data publikacji 18.09.2015

KatyńZ okazji kwietniowych obchodów 70. rocznicy Zbrodni Katyńskiej, w ramach okolicznościowych publikacji prezentujemy sylwetkę przedwojennego Komendanta Posterunku Policji w Pakości – Stanisława Dudka. Ostatnią kartkę do rodziny wysłał w styczniu 1940 r. z obozu w Ostaszkowie.

Dzięki relacji syna Eugeniusza znane są szczegóły biografii przedwojennego komendanta, Stanisława Wacława Dudka. Urodził się 9 września 1892 r. w Poznaniu. W 1914 r. został wcielony do armii pruskiej. Jeszcze w czasie służby wojskowej, w 1918 r. wziął ślub z Heleną Szymańską w poznańskim kościele Matki Boskiej Bolesnej. W tym samym roku jako ochotnik wstąpił do Straży Ludowej w Poznaniu, a 21 stycznia 1919 r. do Żandarmerii Krajowej. Jako starszy wachmistrz powiatowy na czele 20 żandarmów w powiecie obornickim rozbrajał niemieckie posterunki i obsadzał je polskimi żandarmami. W Obornikach pełnił służbę jako komendant powiatowy do 1920 r. W tym czasie ukończył również 2-miesięczny kurs dokształcający Żandarmerii Krajowej, a w 1921 r. kurs uzupełniający dla przodowników w Szkole Policji Państwowej w Warszawie.

Komendant posterunku

Katyń

Wkrótce Stanisław Dudek został przeniesiony do Inowrocławia, gdzie pełnił służbę do 1923 r. jako komendant posterunku. Następnie został komendantem w Strzelnie, a od 1925 do 1939 r. w Pakości. Posterunek Policji w Pakości liczył pięciu policjantów, a od roku 1938 funkcjonariuszy było sześciu. Za udział w Powstaniu Wielkopolskim i policyjną służbę starszy przodownik Stanisław Dudek był wielokrotnie odznaczany. Należał do pakoskiego Związku Powstańców Wielkopolskich i „Rodziny Policyjnej”.

Katyń

KatyńLosy wojenne

W pierwszych dniach wojny z Pakości ewakuowano rodziny, a następnie samych funkcjonariuszy. Punkt zborny był w Mogilnie. Stamtąd całą kolumną wyruszyli dalej. Stanisław Dudek ostatni raz z rodziną spotkał się w okolicach Ślesina.

Ostatnia droga

Dalsze losy Stanisława Dudka nie były znane rodzinie. Okazało się, że wraz z innymi polskimi policjantami został aresztowany w okolicach Równego. Pierwszą kartkę do rodziny wysłał z obozu w Ostaszkowie w grudniu 1939 r., a drugą w styczniu 1940 r. Nie wiadomo czy dotarły do niego listy zwrotne.

KatyńZ dokumentów wynika, że Stanisław Dudek znajdował się na wykazie NKWD z 22 kwietnia 1940 r., s. 253, poz. 49., który dotyczył przekazania jeńców do dyspozycji szefa zarządu NKWD. Wszyscy zostali zamordowani w Twerze i zakopani w zbiorowych dołach w lesie w Miednoje. Na budynku Komisariatu Policji w Pakości znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona Komendantowi Posterunku Policji w Pakości, Stanisławowi Dudkowi.
 
 

Opracowanie na podstawie pisemnej relacji Eugeniusza Dudka. Materiały zostały udostępnione przez Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Pakości – fundatora tablicy pamiątkowej.

Autor: Małgorzata Dobrosielska
Publikacja: Piotr Pawlaczyk

Powrót na górę strony