Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych - Kalendarium Praw Człowieka - Policja Kujawsko-Pomorska

Wspomniany Program przedstawia światową strategię rozwoju działań zapobiegających niepełnosprawności, możliwości rehabilitacji i wyrównywania szans, które dotyczą pełnego udziału osób z niepełnosprawnościami w życiu społeczeństwa i w rozwoju kraju. Ponadto, kładzie też szczególny nacisk na potrzebę ujmowania niepełnosprawności z perspektywy praw człowieka.

Dopiero pod koniec 2006 roku została przyjęta Konwencja Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ – dokument przełomowy w zakresie ochrony praw człowieka osób z niepełnosprawnościami. Cytując słowa p. Krystyny Mrugalskiej z Polskiego Forum Osób Niepełnosprawnych można powiedzieć, że „Ideą przewodnią Konwencji jest wolność człowieka, który z powodu uszkodzenia organizmu i spowodowanych tym ograniczeń aktywności nie może być zniewolony i pozbawiony możliwości wyborów, a przez to – wpływu na swoje życie. Ma on prawo korzystać z tego samego, co jest dostępne wszystkim innym bywatelom. Stan ten uzyskuje się na drodze znoszenia barier, racjonalnych przystosowań odpowiednich do potrzeb osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami i potrzeb konkretnych osób oraz usług wspierających w sytuacjach, gdy osoba niepełnosprawna nie jest w stanie przezwyciężyć barier fizycznych, intelektualnych i społecznych własnymi siłami”.

W Polsce obowiązuje też tzw. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, uchwalona w dniu 1 sierpnia 1997 roku, która gwarantuje „prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz zakaz dyskryminacji tych osób, których sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia [im] życie codzienne, naukę oraz pełnienie ról społecznych”.

Szacuje się, że na świecie jest około 600 milionów osób z niepełnosprawnością, co stanowi około 10% całej ludzkiej populacji. W Polsce, wg danych pochodzących z materiałów Fundacji Integracja, żyje prawie 6 mln osób z niepełnosprawnością. W skali kraju jest to około 15%, a więc co szósta osoba w Polsce. Wnioskiem z tych badań jest stwierdzenie, że zarówno w skali globalnej, jak i w Polsce, problem ten dotyka znaczącej części społeczeństwa. W sposób pośredni natomiast, praktycznie wszyscy stykamy się na co dzień z niepełnosprawnością (np. w rodzinie, pracy, wśród znajomych, społeczności lokalnej). Z tego względu tak ważne jest, aby prawa znały nie tylko same osoby niepełnosprawne, ale by edukować całe społeczeństwo, zwłaszcza w aspekcie przeciwdziałania dyskryminacji.

Istnieje kilka rodzajów niepełnosprawności:

• sensoryczna – kiedy niepełnosprawność dotyczy któregoś ze zmysłów (są to więc osoby niewidome, niedowidzące, niesłyszące/głuche, niedosłyszące, z zaburzeniami percepcji wzrokowej i słuchowej);

• intelektualna;

• fizyczna (osoby z dysfunkcją narządu ruchu, niedowładami oraz porażeniem);

• obniżona sprawność funkcjonowania społecznego (osoby z zaburzeniami równowagi nerwowej, emocjonalnej oraz zdrowia psychicznego);

• obniżona sprawność komunikowania się (osoby z zaburzeniami mowy, osoby z autyzmem).

Warto zwrócić uwagę, że wiele organizacji, zajmujących się problemem niepełnosprawności postuluje, aby w miejsce sformułowania „osoba niepełnosprawna” używać wyrażenia „osoba z niepełnosprawnością”, ponieważ niepełnosprawność jest tylko częścią tożsamości człowieka nią dotkniętego i nie powinna definiować go jako osoby w pierwszej, a często wyłącznej kolejności.

Prawa osób z niepełnosprawnością to przede wszystkim pełnia praw, które przysługują pełnosprawnym. W przeszłości osoby z niepełnosprawnościami miały pozostawać niewidzialne. Były traktowane jak „obiekty” wymagające ochrony, leczenia i pomocy, a nie jak podmioty prawa. Konsekwencją takiego traktowania było wykluczenie osób niepełnosprawnych z głównego nurtu społeczeństwa.

Postulaty środowisk, zajmujących się prawami osób z niepełnosprawnością zmierzają do tego, aby stopniowo odchodzić od modelu, w którym nacisk kładziono na potrzebę „reperacji” i rekompensowania różnych braków określonymi formami terapii i opieki na rzecz modelu opartego na jak najszerszej integracji ze społeczeństwem i traktowania osób z niepełnosprawnościami tak, jak pozostałych członków społeczeństwa (przykładem może być tendencja do tworzenia tzw. klas integracyjnych w szkołach i przedszkolach).

Link do Centrum Informacji i Wsparcia Osób Niepełnosprawnych:

http://www.kson.pl/centrum-informacji/punkt-informacji-w-bydgoszczy