Struktura organizacyjna Milicji Obywatelskiej
Data publikacji 26.01.2010
Kontynuacją jubileuszowych publikacji z 2009 roku z okazji 90 rocznicy powstania Policji Państwowej jest kolejny artykuł autorstwa dr Piotra Sykut pt.: "Struktura organizacyjna Milicji Obywatelskiej". (Cz. V)
Kontynuacją jubileuszowych publikacji z 2009 roku z okazji 90 rocznicy powstania Policji Państwowej jest kolejny artykuł autorstwa dr Piotra Sykut pt.: "Struktura organizacyjna Milicji Obywatelskiej". Tym razem opisane zostały kwestie struktury Komendy Głównej MO oraz stan etatowy i stan zatrudnionych milicjantów. Zachęcamy do lektury, a już wkrótce ukaże się kolejna część pt.: "Struktura organizacyjna MO w Bydgoszczy i województwie pomorskim (bydgoskim)".
Zgodnie z postanowieniem dekretu z dnia 7 października 1944 r. MO pod względem terytorialnym przystosowana była do podziału administracyjnego państwa. W związku z tym naczelnym urzędem formacji była Komenda Główna MO, na szczeblu województw powołano Komendy Wojewódzkie MO, w powiatach i miastach komendy miejskie i powiatowe, natomiast najmniejszymi jednostkami były komisariaty i posterunki milicji.
Zorganizowana w połowie 1945 r. KG MO składała się z następujących pionów:
Komendy wojewódzkie powielały taką strukturę organizacyjną, dostosowując oczywiście nazewnictwo pionów do ich wielkości. Komendy powiatowe i miejskie składały się z referatów: służby zewnętrznej, kryminalno-śledczego, polityczno-wychowawczego, personalnego, gospodarczego, oraz plutonu operacyjnego. Oczywiście liczba komend wojewódzkich MO zmieniała się wraz ze zmianami w podziale administracyjnym państwa. Do 1950 r. terytorium Polski dzieliło się na 16 województw, w latach 1950-1975 na 17 województw i pięć miast na prawach województwa, natomiast od 1975 r. w PRL wyróżniano 49 województw i tyleż KW MO. Ponadto istniało wówczas 20 komend miejskich MO, komenda miasta stołecznego Warszawy i 268 komend powiatowych. W latach czterdziestych i pięćdziesiątych struktura organizacyjna jak i liczebność MO ulegała częstym zmianom, obejmującym na przykład kategoryzacje poszczególnych jednostek organizacyjnych czy tworzenie nowych.
Oprac. sierż. szt. dr Piotr Sykut
Zgodnie z postanowieniem dekretu z dnia 7 października 1944 r. MO pod względem terytorialnym przystosowana była do podziału administracyjnego państwa. W związku z tym naczelnym urzędem formacji była Komenda Główna MO, na szczeblu województw powołano Komendy Wojewódzkie MO, w powiatach i miastach komendy miejskie i powiatowe, natomiast najmniejszymi jednostkami były komisariaty i posterunki milicji.
Zorganizowana w połowie 1945 r. KG MO składała się z następujących pionów:
- Kancelaria główna.
- Zarząd polityczno-wychowawczy.
- Oddział służby śledczej.
- Oddział służby zewnętrznej.
- Batalion operacyjny.
- Wydział personalny.
- Wydział Finansowy i gospodarczy.
Komendy wojewódzkie powielały taką strukturę organizacyjną, dostosowując oczywiście nazewnictwo pionów do ich wielkości. Komendy powiatowe i miejskie składały się z referatów: służby zewnętrznej, kryminalno-śledczego, polityczno-wychowawczego, personalnego, gospodarczego, oraz plutonu operacyjnego. Oczywiście liczba komend wojewódzkich MO zmieniała się wraz ze zmianami w podziale administracyjnym państwa. Do 1950 r. terytorium Polski dzieliło się na 16 województw, w latach 1950-1975 na 17 województw i pięć miast na prawach województwa, natomiast od 1975 r. w PRL wyróżniano 49 województw i tyleż KW MO. Ponadto istniało wówczas 20 komend miejskich MO, komenda miasta stołecznego Warszawy i 268 komend powiatowych. W latach czterdziestych i pięćdziesiątych struktura organizacyjna jak i liczebność MO ulegała częstym zmianom, obejmującym na przykład kategoryzacje poszczególnych jednostek organizacyjnych czy tworzenie nowych.
Rok | Wyszczególnienie | KG MO | Jednostki terenowe | Razem |
1945 | Stan etatowy | 1425 | 63014 | 64439 |
Stan zatrudnionych | 934 | 55269 | 56203 | |
1946 | Stan etatowy | 1492 | 64964 | 66456 |
Stan zatrudnionych | 1016 | 55242 | 56258 | |
1947 | Stan etatowy | 1471 | 46978 | 48449 |
Stan zatrudnionych | 1165 | 49495 | 50660 | |
1948 | Stan etatowy | - | - | 48256 |
Stan zatrudnionych | - | - | 43669 | |
1949 | Stan etatowy | 1019 | 43651 | 44670 |
Stan zatrudnionych | 888 | 36813 | 37701 |
Źródło: P. Majer, Milicja Obywatelska 1945-1957.
Geneza, organizacja, działalność, miejsce w aparacie władzy, Olsztyn 2004, s. 123.
Geneza, organizacja, działalność, miejsce w aparacie władzy, Olsztyn 2004, s. 123.
Oprac. sierż. szt. dr Piotr Sykut
Autor: Piotr_P
Publikacja: Piotr_P